Mam konto
Nie mam konta

Zaloguj się

Smog - cichy zabójca


 

Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zanieczyszczenia powietrza stanowią największe środowiskowe zagrożenie dla zdrowia w Unii Europejskiej. Mimo, iż w ostatnich dziesięcioleciach strategie polityczne UE przyczyniły się do ograniczenia emisji, jakość powietrza nie poprawiała się 
w tym samym tempie. Konsekwencje takiego stanu rzeczy mogą być bardzo poważne dla naszego zdrowia.

 

 Z raportu organizacji wynika, że każdego roku w wyniku zanieczyszczeń unoszących się 
w atmosferze, w której znajdują się szkodliwe związki chemiczne t.j. tlenek azotu czy tlenek siarki, drobinki węgla, metale ciężkie, rakotwórczy benzopiren, toksyczne dioksyny, umiera przedwcześnie aż 400 000 osób. Z danych organizacji wynika, że najbardziej szkodliwy dla zdrowia ludzi jest pył zawieszony (PM), dwutlenek azotu (NO2), dwutlenek siarki (SO2) i ozon w warstwie przyziemnej (O3). Związane z zanieczyszczeniem koszty zdrowotne wynoszą setki miliardów euro.

 

Smog w Polsce

 

W Polsce mamy do czynienia z dwoma rodzajami smogu - smog londyński (występuje głównie od listopada do lutego, w regionach, w których domy są ogrzewane przez spalanie węgla) oraz smog typu Los Angeles (tworzy się głównie w miesiącach letnich, gdy temperatura powietrza jest wysoka, a na ulicach panuje duży ruch). W praktyce oznacza to, że szkodliwe dla naszego zdrowia substancje wdychamy przez cały rok.

 

Jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie jest Kraków. Dane statystyczne wskazują, że smog ma znaczący, wpływ na zdrowie krakowian. Szacuje się, że średnia długość życia mieszkańców Krakowa jest o ponad rok krótsza niż pozostałych mieszkańców Polski. Na reakcje organizmu wpływają m.in. stężenie zanieczyszczeń, czas ich oddziaływania, wiek, stan zdrowia oraz odporność. Niektóre z pyłów, oznaczane symbolem PM10, docierają do górnych dróg oddechowych oraz płuc przy wdechu. Z kolei pyły określane jako PM2,5 to cząstki, które mogą przeniknąć nawet do krwi.

 

Wdychanie zanieczyszczonego powietrza zwiększa ryzyko chorób układu oddechowego (np. astmy, zapalenia płuc, chroniczny kaszel, niewydolność płuc i przewlekłe zapalenia oskrzeli), chorób układu krążenia (np. miażdżycy, nadciśnienia, zawału), alergii, problemów z układem nerwowym (np. z pamięcią, koncentracją), występowania nowotworów (np. rak krtani, płuc, gardła), problemów z płodnością, czy obniżenia odporności na różnego rodzaju infekcje.

 

Okazuje się, że nawet krótkotrwały kontakt ze smogiem może spowodować u zdrowej osoby: stany zapalne, podrażnienie spojówek, krtani, tchawicy, łagodne zapalenie płuc czy złe samopoczucie.

 

Kto powinien się bać?

 

Do jednej z grup najbardziej narażonych na negatywne działanie smogu należą dzieci. Styczność z zanieczyszczonym powietrzem może powodować negatywne konsekwencje już w okresie płodowym. Zalicza się do nich m.in. wady wrodzone, pogorszenie się takich parametrów, jak masa, długość ciała, obwód urodzeniowy główki. W przyszłości dziecko może osiągać słabsze wyniki w szkole, mieć problemy z koncentracją czy funkcjonowaniem w grupie rówieśników.

 

Dzieci są szczególnie narażone, ponieważ ich układ oddechowy nie jest jeszcze wystarczająco rozwinięty. Ponadto maluchy oddychają szybciej niż dorośli i tym samym wdychają więcej szkodliwych substancji. Co więcej, wiele dzieci oddycha ustami, dlatego naturalna ochrona w postaci rzęsek nosa często nie działa tak jak powinna.

 

W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się także osoby z chorobami układu oddechowego i astmą, kobiety w ciąży (ryzyko obumarcia płodu bądź wcześniejszego porodu), osoby starsze oraz alergicy.

 

Smog a zdrowie psychiczne

 

Z najnowszych badań wynika, że zanieczyszczenia powietrza powodują także problemy na tle psychicznym i nerwowym. Ze smogiem powiązano już m.in. wzrost zaburzeń o charakterze depresyjnym, rosnącą liczbę samobójstw oraz większą skłonność do przemocy. Zawieszone w powietrzu drobinki oddziałują także na samopoczucie psychiczne. Naukowcy z University of York w Wielkiej Brytanii odkryli niedawno, że zanieczyszczenia związane ze wzrostem dwutlenku azotu powodują nawet depresję i mniejsze poczucie szczęścia.

 

Smog zabija

 

Niestety, badania organizacji HEAL i WHO wykazują, że dziś można już mówić o ryzyku śmierci spowodowanym smogiem. W Polsce, w wyniku zanieczyszczeń nagromadzonych w powietrzu, odnotowuje się blisko 45 tys. przedwczesnych zgonów rocznie. Z kolei osoby mieszkające w dużych aglomeracjach miejskich narażone są na utratę zdrowia.

 

Zdaniem naukowców, przed negatywnymi skutkami wdychania szkodliwych substancji zawartych 
w smogu może nas uchronić m.in. odpowiednia dieta, bogata w kwasy omega-3, która podniesie naszą odporność. Lekarze przekonują, że warto zadbać także o odpowiednie dostarczanie do organizmu witamin B6, B12, C oraz E.

 

"Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treści odpowiada wyłącznie Fundacja Polska Ziemia"